Yurt genelinde zamları protesto eden CHP'nin, neredeyse 2 aydır meydanlarda 'zamlar geri alınsın' eylemleri yapan Rize İl Örgütü, son olarak da çay gübresine yapılan zamları protesto etti.
Rize 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanında yapılan eylemde konuşan CHP Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, çayda kullanılan gübreye yapılan zammı eleştirerek, "2022 yılı gübre fiyatının tonu 7 bin 500 TL olarak açıklandı. Gübreye yüzde 300'den fazla zam yapıldı. Gübre zamları geri alınmalıdır. Bu rakam 3 bin 500, 4 bin TL arasında olmalıdır" dedi.
Çayda kullanılan gübreye yapılan zamlara karşı Rize Cumhuriyet Meydanında bir basın açıklaması yapan CHP Rize İl örgütüne, bazı siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri de destek verdi.
2 Kilo Çaya 1 Kilo Gübre!
Basın açıklamasında konuşan İl Başkanı Deniz, "Gübre fiyatları ilk defa bu dönem yaş çay alım fiyatının üzerine çıktı. Gübre fiyatı 2021 yılı yaş çay alım fiyatının 2 katı oldu. İki kilo çay satacaksınız, 1 kilo gübre alabileceksiniz. Oysa geçen sene 1 kilo çay satıp yaklaşık 1,5 kilo gübre alabiliyordunuz" diye konuştu.
Partililere ve kamuoyuna seslenen Deniz şöyle konuştu:
"Açıklanan gübre fiyatları çay müstahsillerimizi fazlasıyla mağdur etmiştir. Gübre fiyatları geçen seneye göre yüzde 300 üzerinde zamlanmıştır. Bir konuyu açıklayalım kamuoyuna yapılan bildirimlere göre gübre fiyatlarında yüzde 30 indirim yapılmamıştır. İndirim ancak mevcut fiyatın yani 2021 yılı fiyatının altında olması halinde gerçekleşmiş olurdu. Geçen seneki fiyat 2700-2800 aralığında idi, eğer gübre fiyatları 2 bin TL olarak açıklanmış olsaydı 2022 yılı gübre fiyatında yüzde 30 indirim yapılmış olacaktı.
Peki ne oldu? 2022 yılı gübre fiyatı tonunda 7 bin 500 TL olarak açıklandı. Yani gübreye yüzde 300'den fazla zam yapıldı. Hepimizin bildiği gibi bu fiyat Tarım Kredi Kooperatifleri'nden alacağınız gübre için geçerli. O da peşin ve sadece üyelerine ait.
Önceki dönemlerde parayı veren herkese gübre satan Tarım Kredi Kooperatifi şimdi sadece üyelerine satıyor, o da peşin satıyor. Gidip üye olacaksınız, üye olurken de 300 TL üye giriş aidatı ödemiş olacaksınız. Diğer kooperatiflerden alırsanız vadeli 8.300-8.500 TL arasında değişiyor.
Gübre fiyatları ilk defa bu dönem yaş çay alım fiyatının üzerine çıktı. Gübre fiyatı 2021 yılı yaş çay alım fiyatının 2 katı oldu. Yani 2 kilo çay satacaksınız, 1 kilo gübre alabileceksiniz. Oysa geçen sene 1 kilo çay satıp yaklaşık olarak 1,5 kilo gübre alabiliyordunuz."
Gübrede Destekler Artırılmalı!
Bugün gübreye verilen desteğin dönümüne 8 TL olduğunu vurgulayan Deniz, "Çay üreticilerinin yüzde 76'sı 5 dönüm altında çaylık arazisi bulunmaktadır. Yani 5 dönüm çaylık alanı olan üreticinin alacağı gübre desteği 40 TL. Bundan hiç kimse yararlanmamaktadır. O nedenle sürekli olarak söylemiş olduğumuz gibi gübre destekleri artırılmalıdır. Çay ekim alanlarının dağılımından dolayı dönüm başına değil alana düşen gübre maliyeti üzerinden destek verilmelidir. Geçen sene dönüm başına 75 TL destek çağrısında bulunmuştuk. Bunu da dönüme kullanılan gübre miktarına orantılı olarak yapmıştık. Bugünkü zamlara göre gübre desteği dönüm başına en az 225 TL olmalıdır" dedi.
Destekleme de Artırılsın!
Çay için üreticiler kilo başına verilen destekleme primlerinin 2016'dan beri artırılmadığına işaret eden Deniz, açıklamalarını şöyle tamamladı:
"2016 yılından bu yana çay üreticilerine kilo başına 13 Kuruş destek verilmektedir. Bu rakam kabul edilemez. Biz, CHP olarak vermiş olduğumuz Çay Kanunu taslağında, açıklanan yaş çay miktarının yüzde 10'u kadar destekleme primi verilmesi gerektiğini önermiştik. Nitekim 2021 yılında yaşanan gerçek yüksek enflasyon nedeniyle destekleme primleri 2022 yılı için açıklanacak yaş çay alım fiyatının yüzde 10'nundan fazla artırılmalıdır. 2021 yılına ait olan ve 2022 yılında ödenecek olan destekleme primleri 0,39 Kuruş üzerinden ödenmelidir. Ödemeler de erkene çekilmelidir. Bu erkene çekme, vatandaşın gübre almakta zorlandığı bugünlerde önemli bir destek olacaktır."
