Sayıştay Raporlarına göre 2019'da 733 milyon TL zarar eden Çaykur'un Varlık Fonuna devredildiği Şubat 2017'den itibaren zararının arttığı ifade edildi.
Konuyu gündeme getiren CHP'nin Rize Fındıklı kökenli İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Çaykur'un Varlık Fonundan çıkarılarak yeni baştan rehabilite edilmesi gerektiğini söyledi.
TBMM Başkanlığına, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde Çaykur'un 2019 yılı Sayıştay Denetim Raporunda yer alan finans sorununa değinen Bekaroğlu, "Kredi kullanma ihtiyacı, esasen, birkaç ay içerisinde alınıp, hemen ödenmesi gereken yaş çay yaprağı alımının finansmanı ile sınırlı. Yılsonuna doğru çay satışlarından gelen hasılat ile geri ödenmekte iken giderek yıla yayılan ve genel nitelikte kalıcı bir finansman ihtiyacına dönüşüm eğilimi göstermektedir. Bu durum finansman giderlerinin artışıyla zararın katlanarak artmasına neden olmaktadır. Çaykur’un Varlık Fonuna devri bu durumu engelleyememiştir" dedi.
Bakan Pakdemirli'ye, bu konuda ne tür tedbirler almayı düşündüklerini soran Bekaroğlu, önergesinde önceki Genel Müdür İmdat Sütlüoğlu'nun, Çaykur'un zarar nedenini, 'Hükümet'in kuru çay fiyatlarına zam yapmaması' olarak gösterdiğini hatırlattı ve çaya 2019'da 2 kez yüzde 15 zam yapıldığı halde neden zarar ettiğini de sordu.
Bilindiği gibi bu açıklamadan 2 gün sonra Sütlüoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın isteği üzerine istifa ettiğini duyurmuştu.
Bekaroğlu ise, Çaykur'un zararı için Bakan Pakdemirli'nin de aynı cevabı verdiğini ve zararın, Hükümetin yanlış politikalarından kaynaklandığını düşünen Pakdemirli'nin de istifa etmesi gerektiğini ileri sürdü.
Sütlüoğlu döneminde Çaykur'da, 'JP53 ve Stevia (Şeker otu) projeleri' için harcanan milyonlarca liranın da Çaykur'un zarar hanesine yazıldığını kaydeden Bekaroğlu, istifa sonrası bu projelerin rafa kalktığını belirterek, yeni Genel Müdür Yusuf Ziya Alim'in, 'Çaykur'un JP53 diye bir projesi yoktur' açıklamasını da hatırlatıp, nihai sonuca ulaşmayan projeler nedeniyle Çaykur'un zararını katlayan sorumlular hakkında soruşturma açılmasını istedi.
Bekaroğlu, Bakan Pakdemirli'ya şu soruları sordu:
1- Çaykur, kuru çaya 2019 yılında Haziran ve Ağustos aylarında iki kez yüzde 15 oranında zam yapılmış olmasına karşın neden 733 milyon TL zarar etmiştir?
2- Çaykur’un JP53 diye bir projesi var mıdır? Bu proje için ne kadar para harcanmıştır? Bu bir AR-GE çalışması ise; şimdiki Genel Müdür neden Çaykur’un böyle bir projesi olmadığını açıklamıştır? Bu proje ile Çaykur’u zarara uğratanlar hakkında soruşturma açmayı düşünüyor musunuz? Bu projeden dolayı yol açılan kamu zararı ilgililerden tahsil edilecek midir?
3- Birkaç yıl deneme üretimi yapıldıktan sonra üretim tesisi kurulan ve genel müdür değişikliği sonrası rafa kaldırılan Stevia projesi için ne kadar para harcanmıştır? Bu proje neden rafa kaldırılmıştır? Bu proje ile Çaykur’da zararın artmasına yol açanlar hakkında soruşturma ve zararın tazmini noktasında girişimleriniz olmuş mudur?
4- Çaykur’da kredi kullanma ihtiyacı, esasen, birkaç ay içerisinde alınıp, hemen ödenmesi gereken yaş çay yaprağı alımlarının finansmanı ile sınırlı ve yılsonuna doğru çay satışlarından gelen hasılat ile geri ödenmekte iken giderek yıla yayılan ve genel nitelikte, kalıcı bir finansman ihtiyacına dönüşme eğilimi göstermektedir. Bu durum finansman giderlerinin artışı yoluyla Çaykur’un zararının katlanarak artmasına neden olmaktadır. Çaykur’un Varlık Fonuna devri de bu durumu engelleyememiştir. Bu konuda ne tür tedbirler almayı düşünüyorsunuz?
5- Varlık Fonuna devir edilmesinden sonra da zararı artma eğilimi gösteren Çaykur’un Varlık Fonundan çıkarılıp yeni baştan rehabilitasyonu konusunda girişimleriniz olacak mıdır?
6- Önceki genel müdürün istifasına neden olan fiyat ayarlaması yapılmaması gerekçesini siz de ifade ediyorsunuz. Çaykur’un yönetim hatalarından dolayı değil, Hükümet’in politikalarından dolayı zarara uğradığı görüşüne katılıyor musunuz? Eğer bu görüşte iseniz, Bakanlık görevinden istifa etmeyi düşünüyor musunuz?
